Kornel Makuszyński
KORNEL
MAKUSZYŃSKI
(ur. 8 stycznia 1884 w Stryju, zm. 31 lipca 1953 w Zakopanem) – polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, członek Polskiej Akademii Literatury.
Przed II wojną światową był jednym
z najpoczytniejszych, najbardziej popularnych i najbardziej płodnych literacko polskich pisarzy.
W roku 1902 debiutował wierszami zamieszczonymi
w dodatku literackim “Słowa Polskiego” redagowanym przez Jana Kasprowicza.
Po ukończeniu Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jana Kazimierza, odbył w latach 1908-1910 studia
w Paryżu.
Od czternastego roku życia sam utrzymywał się
z korepetycji, potem zaś z pracy dziennikarskiej.
W roku 1910 został recenzentem teatralnym “Słowa Polskiego”, po Janie Kasprowiczu.
Pierwszą książkę POŁÓW GWIAZD wydał w roku 1908. Odbył kilka podróży do Włoch w towarzystwie Kasprowicza, Staffa i Orkana.
W roku 1914 po wybuchu I wojny, która zastała go na Litwie, został wywieziony do Rosji. Do Lwowa powrócił w roku 1915 i tu wraz z Jakubem Gliksonem zajął się organizowaniem teatru, obejmując jednocześnie kierownictwo literackie Teatru Miejskiego.
Ponownie został wywieziony do Kijowa jako zakładnik. Tu był kierownikiem Teatru Polskiego Stanisławy Wysockiej i prezesem Towarzystwa Literatów
i Dziennikarzy Polskich.
Z końcem 1918 roku zamieszkał w Warszawie, gdzie
w latach 1920-1924 był redaktorem literackim
i krytykiem teatralnym “Rzeczpospolitej”, współpracując jednocześnie jako sprawozdawca teatralny z innymi czasopismami.
W roku 1926 otrzymał państwową nagrodę literacką za PIEŚŃ O OJCZYŹNIE. W roku 1931 Zakopane przyznało mu tytuł Obywatela Honorowego.
Od roku 1937 był członkiem Polskiej Akademii Literatury.
Po upadku Powstania Warszawskiego, przebyciu obozu w Pruszkowie i przymusowym pobycie
w Opocznie, zamieszkał na stałe w Zakopanem. Aktywnie Uczestniczył w życiu Kulturalnym miasta, szczególną miłością darząc dzieci, z którymi często spotykał się
w salach szkolnych lub sanatoryjnych podczas licznych odczytów.
Zmarł 13 lipca 1953 roku w Zakopanem i pochowany został na starym cmentarzu. Dowodem nieustającej pamięci i miłości do pisarza są wiązanki kwiatów
i tarcze szkolne składane niemal codziennie na skromnym nagrobku.
Nagrody i wyróżnienia:
-
Państwowa Nagroda Literacka (1926)
-
członkostwo Polskiej Akademii Literatury
-
honorowe obywatelstwo Zakopanego (1931)
Ciekawostka:
W 1934 r. Makuszyński podarował biednym góralskim dzieciom 100 par nart, nadesłanych na jego ręce przez społeczeństwo :)
W tak zwanym „okresie warszawskim” powstały utwory dla dzieci i młodzieży:
1925 „Bezgrzeszne lata”
1930 „Przyjaciel wesołego diabła”
1933 „Panna z mokrą głową”, „120 przygód Koziołka Matołka”
1935 „Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki”
1936 „Wielka brama”
1937 „Szatan z VII klasy”, „Awantura o Basię”
1938 „O wawelskim smoku”, „Wanda leży w naszej ziemi”
1940 „Szaleństwa panny Ewy”
Kornel Makuszyński pozostawił po sobie około 70 książek. Są to zbiory wierszy, felietonów, humoresek, recenzji teatralnych, noweli, powieści i komiksów. Doczekały się one przekładów na wiele języków: rosyjski, czeski, angielski, francuski, węgierski, hebrajski, litewski, słowacki i ormiański.
Pojawiły się też adaptacje filmowe:
1. Przygód Koziołka Matołka
2. Awantury o Basię
3. Szatana z VII klasy
4. O dwóch takich, co ukradli księżyc
5. Przyjaciela wesołego diabła
6. Szaleństw panny Ewy
7. Panny z mokrą głową